Numer 3 (marzec 2005)
Eksternalizm a sceptycyzm we współczesnej filozofii anglosaskiej
o autorze
Renata Ziemińska, ur. 1965, dr hab. prof. US, kierownik Zakładu Epistemologii w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Szczecińskiego, redaktor naczelna czasopisma filozoficznego Analiza i Egzystencja, autorka książek: Epistemologia Rodericka M. Chisholma (Bydgoszcz 1998), Eksternalizm we współczesnej epistemologii (Szczecin 2002) oraz artykułów, recenzji i przekładów z zakresu epistemologii analitycznej; obecnie pracuje nad zagadnieniem pluralizmu (jedno czy wiele pojęć prawdy) oraz epistemologią feministyczną.
E-mail: zieminre@univ.szczecin.pl
tekst (PDF)abstrakt
Renata Ziemińska, Eksternalizm a sceptycyzm we współczesnej filozofii anglosaskiej, Diametros 3 (marzec 2005): 75-85.
EksternaliÅ›ci epistemiczni dostarczajÄ… wielu argumentów przeciw sceptycyzmowi. Przede wszystkim modyfikujÄ… sceptyczne rozumienie wiedzy, uzasadnienia i znaczenia oraz ujawniajÄ… sceptyczne zaÅ‚ożenia, których nie musimy akceptować. Dretske uważa, że sceptycy niesÅ‚usznie zakÅ‚adajÄ…, że wiedza nie jest możliwa bez wiedzy o wiedzy. Tymczasem wiedza nie musi być uÅ›wiadomiona (por. wiedza maÅ‚ych dzieci czy zwierzÄ…t). WedÅ‚ug Nozicka sceptycy niesÅ‚usznie zakÅ‚adajÄ… ZasadÄ™ Implikacyjnego DomkniÄ™cia Wiedzy. Jego zdaniem co prawda nie wiemy, czy przypadkiem nie jesteÅ›my mózgami w pojemniku, ale sceptyk nie ma prawa na tej podstawie i posÅ‚ugujÄ…c siÄ™ ZasadÄ… DomkniÄ™cia wnosić, że nie posiadamy wiedzy na temat codziennych oczywistoÅ›ci. WedÅ‚ug Putnama sceptyczna hipoteza, że jesteÅ›my mózgami w pojemniku jest niespójna, jeÅ›li posÅ‚użyć siÄ™ eksternalistycznÄ… koncepcjÄ… znaczenia. Jeżeli znaczenie naszych słów zależy od kauzalnej relacji z naszym Å›rodowiskiem życia, to zdanie „Jestem mózgiem w pojemniku” albo jest faÅ‚szywe albo nic nie znaczy. Podobnie, zdaniem Davidsona, eksternalna koncepcja przekonaÅ„ percepcyjnych wyklucza globalny sceptycyzm. WedÅ‚ug Williamsa sceptycyzm po prostu zakÅ‚ada stanowisko opozycyjne wzglÄ™dem eksternalizmu czyli internalizm (samoÅ›wiadomość jest uprzywilejowana, a wszystkie czynniki uzasadniajÄ…ce muszÄ… być introspekcyjnie dostÄ™pne). Po odrzuceniu internalizmu, sceptyk nie może sformuÅ‚ować żadnego sceptycznego argumentu.
|
